Sukhoi Shkval
Na dobre prace nad pionowzlotami, czyli samolotami pionowego startu i lądowania rozpoczęły się pod koniec II wojny światowej. W ten sposób III Rzesza chciała uniezależnić lotnictwo myśliwskie (przechwytujące) od lotnisk, które były jednymi z głównych celów nalotów. Po rozpoczęciu Zimnej Wojny, kiedy broń jądrowa ułatwiła ich niszczenie i pojawiła się możliwość wykorzystania takich samolotów na okrętach, zostały one zintensyfikowane. Tą bardzo przydatną zdolność próbowano osiągnąć na różne sposoby, a najciekawszym z nich jest Vertical Attitude Take Off and Landing, czyli start i lądowanie w pozycji pionowej (Harrier, czy F-35B dokonuje tego z pozycji horyzontalnej). Takie pionowzloty nazywa się tailsitter-ami, a w poniższym zestawieniu zaprezentowane zostały rodzaje, jakie można spośród nich wyodrębnić.
/grupa 1 – skrzydło zwykłe/
T1.1 – bezogonowiec
Rosja – Sukhoi Shkval, USA – Ryan Model 38, Francja – NORD 1500 Griffon
Miejsce w kabinach tailsitter-ów piloci mieli zajmować albo gdy znajdowały się one w pozycji pionowej (jak w XFV-1 Pogo) albo gdy (po zakończeniu przygotowań do lotu) znajdowały się na specjalnych platformach ustawiających je w takiej pozycji (jak w C450).
T1.2 – bezogonowiec, przechylany nos (ang. tilt nose)
Focke Wulf FW 860
Poszczególne etapy startu i lądowania.
konstrukcja podwozia, grafika #2, grafika #3
FW 860 zwraca na siebie uwagę tym, że dzięki zastosowanym w nim rozwiązaniom technicznym, sam mógł się ustawić do pozycji startowej/powrócić do horyzontalnej.
T1.3 – z usterzeniem poziomym, przechylany nos
„North American Tailsitter 2”
T1.4 – latające skrzydło
„Novel Air Concept”
Jest to współczesny projekt uzbrojonego, bezzałogowego statku powietrznego łączącego w sobie cechy śmigłowca i samolotu. Startować i lądować pionowo ma on za pomocą składanego wirnika, a lot poziomy ma się odbywać dzięki silnikowi odrzutowemu.
– : – : – : –
/grupa 2 – skrzydło w formie pierścienia/
(pierścieniopłat lub koleopter, ang. coleopter, annular/ring/closed wing aircraft)
T2.1 – bezogonowiec
SNECMA C450
T2.2 – bezogonowiec, przechylany nos
Convair Model 49
Pionowzlot turbośmigłowy.
T2.3 – z usterzeniem poziomym
Heinkel Lerche II
Pionowzlot turbośmigłowy.
– : – : – : –
/grupa 3 – wykorzystujące pionową platformę startową/
T3.1 – z usterzeniem poziomym, przechylany nos
model wersji F-16, w której miał on być tailsitter-em
Etapy lądowania.
T3.2 – bezogonowiec
Prawdopodobnie jedna z wersji Vought (LTV) SF-121.
Brak nachylanego nosa, który bardzo pomagałby pilotowi podczas podchodzenia do lądowania (-> F-16) wskazuje na to, że taki samolot lądowałby konwencjonalnie.
T3.3 – składany kadłub
Grumman G-674 „Nutcracker”
etapy startu i lądowania, zdjęcia + info
Nutcracker to bardziej rozwinięta idea pionowzlotu z ruchomą częścią kadłuba (nosem). W tym przypadku odchylana miała być znacznie większa jego część. Start i lądowanie takiego samolotu miał odbywać się za pomocą specjalnego systemu dokującego. Dodając do tego instalację do chwytania tylnej części kadłuba można by było odtwarzać ich gotowość bojową (uzupełniać paliwo i uzbrojenie) bez konieczności lądowania, podobnie jak w przypadku systemu Skyhook przewidzianego dla myśliwców Harrier.
FIRE-AT-WILL 